برآورد تبخیر تعرق مرجع روزانه با حداقل داده های هواشناسی در اقلیم های نیمه خشک منتخب ایران

نویسندگان

بهرام بختیاری

استادیار /بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران علیرضا محبی دهاقانی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب/ دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان (عضو انجمن پژوهشگران جوان دانشگاه شهید باهنر کرمان) کورش قادری

استادیار /بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

تخمین صحیح و دقیق تبخیر-تعرق تأثیر بسزایی در مدیریت و برنامه ریزی صحیح منابع آب به ویژه در مناطق نیمه خشک و خشک دارد. روش های متعددی برای برآورد تبخیر-تعرق توسط محققان ارائه شده است. از جمله این روش ها می توان به انواع معادلات تجربی و روش های داده محور اشاره کرد. در این مطالعه از سه روش داده محور شبکه های تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی (anfis)، مدل درختی (m5) و ماشین های بردار پشتیبان (svm) و پنج معادله تجربی برای تخمین تبخیر-تعرق روزانه در هشت اقلیم نیمه خشک ایران استفاده شده است. برای این منظور از داده های هواشناسی حداکثر و حداقل دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی و 11 ترکیب مختلف این متغیرها بین سال های 1980 تا 2009 به عنوان ورودی بــه روش های داده محور بــرای مدل سازی تبخیر-تعرق بهره گرفته شد که 80% داده ها برای آموزش و 20% آن ها برای آزمون مدل ها استفاده شد. سپس نتایج حاصله با مقادیر به دست آمده از معادله استاندارد پنمن- مانتیث  فائو 56 مقایسه شدند. عملکرد روش های مورد نظر با استفاده از شاخص های آماری میانگین مربعات خطا (rmse)، ضریب تبیین (r2) و شاخص توافق (d) مورد بررسی قرار گرفت. روش های ماشین بردار پشتیبان و شبکه تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی در نه ترکیب متغیرهای هواشناسی  بهترین عملکرد را با rmse بین  24/0 تا 55/1 میلی متر بر روز ارائه دادند. rmse معادلات تجربی در دامنه بین 71/0 تا 96/5 میلی متر بر روز متغیر بودند و از میان آن ها معادلات بلانی- کریدل و مک گاینس-بردنه در غالب ایستگاه ها بالاترین دقت را داشتند. همچنین روشm5 نسبت به دو روش anfis و svm در مواجهه با ورودی های مختلف در اقلیم های مطالعاتی عملکرد پایین تری را از خود نشان داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد تبخیر تعرق مرجع روزانه با حداقل داده‌های هواشناسی در اقلیم‌های نیمه خشک منتخب ایران

تخمین صحیح و دقیق تبخیر-تعرق تأثیر بسزایی در مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح منابع آب به ویژه در مناطق نیمه خشک و خشک دارد. روش‌های متعددی برای برآورد تبخیر-تعرق توسط محققان ارائه شده است. از جمله این روش‌ها می‌توان به انواع معادلات تجربی و روش‌های داده محور اشاره کرد. در این مطالعه از سه روش داده محور شبکه‌های تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی (ANFIS)، مدل درختی (M5) و ماشین‌های بردار پشتیبان (SVM)...

متن کامل

کاربرد شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی تبخیر-تعرق با حداقل داده های هواشناسی

برآورد دقیق تبخیر- تعرق در اعمال مدیریت بهینۀ منابع آب، ضروری است. تبخیر - تعرق مؤلفه مهمی در توازن آب در مناطق مختلف به شمار می‌رود. مهندسین آب با علم به اینکه چه مقدار از آب آبیاری به مصرف محصول می‌رسد، قادر به محاسبه مهمترین جز آب در سیکل هیدرولوژیک یعنی تبخیر - تعرق خواهند بود. در مطالعه حاضر تبخیر– تعرق روزانه دشت ارومیه با استفاده از داده‌های هواشناسی طی دوره آماری 1390 – 1363 به روش فائو...

متن کامل

بررسی کارآئی روش های تجربی برآورد تبخیر- تعرق مرجع (بر پایه تشتک تبخیر) در اقلیم های مختلف (مطالعه موردی ایران)

در این تحقیق جهت تعیین بهترین روش برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع در بین روش‌های بر پایه تشت تبخیر برای اقلیم‌های مختلف از آمار واطلاعات هواشناسی روزانه طی 15 سال (2013-1999) در153 ایستگاه سینوپتیک سراسرکشور استفاده شد. تبخیر - تعرق مرجع برای کل ایستگاه‌های سینوپتیک کشور، از 12 روش بر پایه تشتک تبخیر محاسبه شد، همچنین ازروش فائو- پنمن- مانتیث ‌به عنوان روش استاندارد برای ارزیابی دیگر روش‌ها استفاد...

متن کامل

برآورد تبخیر- تعرق مرجع روزانه با استفاده از روش های داده کاوی رگرسیون بردار پشتیبان و مدل درختی M5

Evapotranspiration is one of the most important components of the hydrological circle and its proper determination is highly important in most researches such as water hydrological balance, design and management of irrigation systems, simulation of crop production and design and management of water resources. Nonlinear characteristic, uncertainty and needing for different climatological data in...

متن کامل

ارزیابی و واسنجی مدل های تبخیر و تعرق گیاه مرجع باتوجه به اثر دوره محاسباتی برای اقلیم نیمه خشک سرد

به منظور تعیین مقدار آب آبیاری در بخش تحقیقات کشاورزی، لازم است مقدار نیاز آبی گیاه یا تبخیر و تعرق گیاه مرجع (ET0) محاسبه شود و در این رابطه معادلات زیادی برای برآورد آن ارائه شده است. از طرف دیگر، در بسیاری از طرح های آبیاری و زهکشی از میانگین داده های هواشناسی 10 روزه و ماهیانه استفاده می شود که این امر بر میزان دقت تبخیر و تعرق محاسباتی در مقیاس 10 روزه و ماهانه تأثیر می گذارد. در این پژوهش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات منابع آب ایران

جلد ۱۱، شماره ۳، صفحات ۱۳۱-۱۴۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023